Màu nước, màu gouache và màu poster có rất nhiều điểm tương đồng, nhưng chúng không giống nhau hoàn toàn. Mỗi loại màu đều được tạo ra với những đặc tính riêng, phục vụ cho những yêu cầu cụ thể của người họa sĩ muốn thể hiện ở tác phẩm của mình. Hôm nay các bạn hãy cùng ArtLand đọc bài viết này và tìm hiểu sự khác biệt của các loại màu vẽ nhé.  

1. Các thành phần hòa tan trong nước của màu vẽ

Trước khi đi trực tiếp vào phân tích sự khác biệt của 3 loại màu trên, chúng ta sẽ tìm hiểu về cách màu sắc hoạt động như thế nào trên giấy nhé. 

a. Hạt màu (Pigments)

Hình ảnh dưới đây minh họa cho việc các sắc tố màu sẽ bám và thấm vào giấy như thế nào từ các loại màu khác nhau.

        

 Màu nước, gouache và màu poster đều dựa vào sắc tố (pigment) để tạo màu trên bề mặt thay vì nhuộm cho thấm. Điều này có nghĩa là những mảnh khoáng màu, hạt màu sẽ có trong hỗn hợp màu như màu nước, màu poster và màu gouache. Chúng khác hẳn với màu nhuộm ở chỗ màu nhuộm thì hạt màu hòa tan hoàn toàn, còn 3 loại màu kể trên thì vẫn còn các hạt màu nhỏ li ti kèm trong hỗn hợp màu.

+ Sự khác biệt

Sự khác biệt rõ ràng nhất giữa các loại màu vẽ này là kích thước các hạt sắc tố màu của chúng. Các hạt sắc tố màu nước phương Tây là nhỏ nhất, các hạt màu nước gansai (màu khoáng của Nhật Bản) thì lại lớn hơn một chút, các hạt gouache lớn hơn nữa và màu poster thì các hạt sắc tố màu lớn nhất.

Nhìn chung, các hạt sắc tố nhỏ làm cho sơn trong suốt hơn, khó rửa và dễ trôi khỏi giấy hơn. Chúng cũng ít có khả năng hình thành các hiệu ứng cặn màu lộm cộm. Điều này là do trọng lượng nhẹ của chúng cho phép chúng trải đều hơn trên giấy, trong khi các sắc tố lớn hơn, nặng hơn có xu hướng lắng xuống các hốc của kết cấu giấy.

 

+ Làm sao để các hạt màu có thể bám vào giấy mà không chạy lung tung?

Tất cả sơn sử dụng một chất kết dính để giữ các thành phần của sơn lại với nhau. Nhiều màu nước, gouache, và một số màu áp phích sử dụng nhựa khô của cây keo, được gọi là Gum Arabic (còn được gọi là gum sudani, acacia gum, Arabic gum, gum acacia, acacia, kẹo cao su Senegal, kẹo cao su Ấn Độ, và các tên khác; là một loại kẹo cao su tự nhiên bao gồm nhựa cứng của hai loài cây keo, Senegalia senegal và Vachellia seyal), làm chất kết dính của chúng. Gum Arabic có thể dễ dàng được hòa tan lại trong nước sau khi nó đã khô, vì vậy rất dễ dàng để kích hoạt lại màu để sử dụng tiếp ngay cả khi chúng đã khô rồi. 

Màu nước gansai Nhật Bản truyền thống (đây là một loại màu mà các hạt màu của chúng được làm từ khoáng chất thuần) sử dụng keo động vật làm chất kết dính, nhưng nhiều loại màu gansai hiện đại sử dụng các lựa chọn thay thế như sáp ong và đường. Những chất kết dính này có thể cho ra màu bóng hơn so với màu nước phương Tây.

Những loại màu này cũng chứa các chất phụ gia đi kèm, tạo nên sự khác biệt đáng kể giữa các hãng màu và thậm chí giữa từng dòng màu riêng lẻ trong cùng một hãng. Một số chất phụ gia phổ biến là:

• Chất mùn để giữ ẩm cho màu, giúp màu nước dạng pan có thể giữ được độ dẻo và không bị khô.
• Chất bảo quản để ngăn ngừa nấm mốc. Một số hãng màu nước cao cấp sẽ có công thức riêng để bảo quản loại màu của mình mà không làm thay đổi kết cấu, đặc tính của hãng màu. Chất bảo quản rất quan trọng với các dòng màu sử dụng các chất kết dính tự nhiên như mật ong và keo động vật vì hai chất hữu cơ này rất dễ lên mốc nếu không được bảo quản kỹ càng. 
• Chất làm sáng làm cho sơn rực rỡ hơn.
• Các chất phân tán giúp tăng hiệu quả loang màu của màu khi chạm vào nước. Độ loang màu càng cao thì càng đắt tiền và càng chất lượng.
• Các chất phụ gia khác làm loãng màu để nó chứa ít sắc tố hơn. Điều này có thể làm cho màu ít tốn kém hơn hoặc làm giảm các sắc tố cường độ cao để chúng dễ sử dụng hơn với các loại màu khác trong cùng dòng sản phẩm.

Dù có một số chất phụ gia là cần thiết, nhưng vẫn có tác dụng phụ. Màu với chất làm sáng trông sặc sỡ và rực rỡ hơn khi chưa khô, nhưng chúng thường lại mờ và bị bạc sau khi khô. 

Sơn có chất phân tán hoặc tỷ lệ chất giữ ẩm cao có thể dễ thấm sâu vào giấy và không dễ dàng bị rửa trôi bằng nước trên bề mặt. 

Không phải tất cả các nhà sản xuất nào cũng liệt kê những chất phụ gia họ sử dụng, nhưng màu vẽ chất lượng hạng họa sĩ thường có nhiều sắc tố hơn so với phụ gia. Với các dòng màu hạng sinh viên thì ngược lại, càng cao cấp thì các hạt màu (pigment) các hãng sử dụng càng chất lượng và mang lại nhiều hiệu ứng độc lạ. 

 

b. Độ trong suốt (Transparent) và độ che phủ (Opaque)

 

• Độ trong suốt: Màu pha loãng với nước để sử dụng như mực tàu, thuốc nhuộm, cũng như là màu nước
• Độ che phủ: Các type màu tô đặc như màu poster, sơn dầu, acrylic, sơn nước,…

Đối với màu nước, do độ trong suốt cao, che phủ ít nên tranh màu nước, tranh lụa sẽ nhẹ nhàng trong trẻo hơn. Bù lại đó, sơn dầu cũng như là acrylic sẽ làm cho tranh “tả thực”, sinh động và dễ nhấn nhá, pha được các màu mình muốn chuẩn sát hơn. 

Điều này có thể được lý giải qua mật độ các hạt màu, hạt sắc tố trong cùng một đơn vị diện tích vẽ. Càng nhiều hạt màu trong cùng một đơn vị diện tích thì màu càng có độ che phủ cao và ngược lại. Các hạt màu nhỏ hoặc mật độ hạt màu ít sẽ để lại nhiều không gian hơn trên giấy để hiển thị qua. Các hạt màu lớn hơn chiếm nhiều không gian hơn, vì vậy chúng che trên giấy nhiều hơn. Các chất phụ gia như chất làm sáng và sắc tố trắng cũng có thể làm cho sơn mờ đục hơn.

Biết cách chọn và sử dụng linh hoạt hai khái niệm này sẽ mang lại trải nghiệm tốt hơn cho kỹ năng vẽ của bạn.

c. Khả năng hòa trộn, blend màu

Tất cả các loại màu này rất dễ trộn lẫn trong một bảng màu hoặc trên giấy. Chúng cũng có thể được kích hoạt lại với nước để pha trộn các cạnh với nhau. 

Tuy nhiên, màu sắc được làm bằng hỗn hợp các sắc tố khác nhau có thể bị lầy và dơ khi pha trộn với các màu khác. 

Màu poster thường được làm bằng nhiều sắc tố, màu nước và gouache cũng vậy. Thử nghiệm các loại màu để xem chúng pha trộn tốt như thế nào nếu bạn không chắc chắn liệu chúng có được làm bằng các sắc tố màu đơn, không pha tạp nhiều loại sắc tố khác hay không. Nếu chúng không blend với nhau tốt, thử lót một lớp màu dày hơn để giảm cơ hội các màu blend lại với nhau hơn. .

d. Độ nổi

Các nghệ sĩ thường highlight tác phẩm đã có trên giấy bằng cách thoa nó vào nước với bàn chải khô, được gọi là nâng. Màu có các sắc tố nhỏ hơn như màu nước, lại có xu hướng khó nâng hơn vì các hạt có thể nép mình giữa các sợi giấy và khó đánh bật. Các hạt lớn hơn không phù hợp giữa các sợi giấy thường, vì vậy nhiều khả năng chúng được đưa lên trên bề mặt giấy và dễ dàng loại bỏ hơn bằng kỹ thuật nâng.

e. Bề mặt

Màu nước, gouache và màu poster đều hoạt động tốt với giấy màu nước, được thiết kế đặc biệt để chịu được lượng nước được sử dụng với các loại sơn này. Màu nước Gansai được làm để sử dụng với giấy washi (tên gọi chung chỉ các loại giấy được làm thủ công và truyền thống) truyền thống của Nhật Bản nhưng cũng có thể được sử dụng trên giấy màu nước. Cả màu gouache và poster đều đủ độ trong và hòa tan trên các loại giấy này. 

2. Các loại màu gốc nước

a. Màu nước

 

 

Màu nước được biết đến với độ trong suốt của nó, cũng như khả năng tạo thành các lớp màu trong trẻo tinh tế và phát triển chiều sâu, độ đậm nhạt phức tạp bằng cách vẽ nhiều lớp màu khác nhau. Những đặc tính này đến từ kích thước của các sắc tố màu bề mặt. Các hạt màu nhỏ trải đều trên giấy cho phép ta thấy màu sắc của các lớp màu  bên dưới được hiển thị chồng lên nhau. 

Mặc dù độ trong suốt của màu nước có thể dẫn đến tác phẩm nghệ thuật phát sáng đẹp mắt, nhưng nó cũng giới hạn cách chúng có thể được sử dụng. Đối với các khu vực tranh cần màu sáng hoặc trắng, với màu nước thì bởi độ trong suốt  không đủ để che phủ các lớp trước đó, vì vậy chúng phải được vẽ trước khi qua các lớp màu tối. Trong quá trình nhấn nhá, ta cũng phải chủ động chừa sáng phần đó. Bạn không thể làm sáng các vùng tối nếu vô tình đặt màu tối quá sớm. Bạn cũng có thể bao gồm các khu vực cần giữ ánh sáng bằng keo chặn màu để khi vẽ các màu tối sẽ không phạm phải các khu vực cần chừa sáng. .

Một số màu nước ít trong suốt hơn những màu khác. Một số sắc tố, đặc biệt là khoáng chất đất như cadmium đỏ và vàng son, tự nhiên tạo ra nhiều màu đục hơn. Các loại màu khác được làm mờ hơn với các chất phụ gia. Cả những thứ này và gouache đôi khi được gọi là màu nước đục, nhưng gouache được làm từ các sắc tố lớn hơn.

b. Màu nước gansai (màu khoáng)

 

 

Gansai là màu nước truyền thống của Nhật Bản. Chúng được thiết kế để được vẽ trong một lớp duy nhất trên giấy washi thấm chứ không phải dùng để nhiều lớp, nhưng chúng vẫn có thể được sử dụng cách vẽ như màu nước thông thường. 

Màu Gansai có nhiều sắc tố hơn màu nước phương Tây. Điều này làm cho chúng mờ đục hơn và dễ nâng hơn, vì các sắc tố nhiều nên sẽ không xâm nhập sâu vào bề mặt. Sắc tố cường độ cao hơn sẽ tăng thêm sự sống động cho tranh.

Gansai thường không bị ràng buộc với chất kết dính là Gum Arabic. Chất kết dính truyền thống là keo động vật, nhưng ngày nay gansai có thể được làm bằng sáp ong, đường và các chất kết dính khác. Điều này có thể mang lại cho tác phẩm vẽ bằng màu Gansai khi khô sẽ mang một hiệu ứng bóng hơn so với màu nước phương Tây, đặc biệt là ở những vùng trong tranh được phủ nhiều lớp màu. 

Không phải tất cả các loại màu đều liệt kê có những chất kết dính mà họ sử dụng, nhưng màu nước Kuretake Gansai Tambi chỉ định rằng không làm từ các sản phẩm động vật. 

c. Màu gouache

 

Một số hãng màu gouache thông dụng như HIMI, DELI,..

Gouache rất giống với màu nước trong thành phần của nó nhưng được thiết kế để có độ che phủ cao hơn màu nước cũng như hơi bạc màu sau khi khô. Nó cũng được gọi là màu nước đục.

Cùng với lượng sắc tố lớn, nhiều gouache sử dụng các chất phụ gia như phấn và titanium dioxide (titan trắng) để làm cho chúng bạc và che phủ cao hơn. Tránh thêm các chất phụ gia để giữ được sự trong suốt của màu, cũng như là độ tinh khiết. Điều này cho phép các nghệ sĩ lựa chọn nên trộn màu với màu trắng titan để đạt được độ che phủ hoàn toàn như mong muốn đối với tranh của mình.

Độ che phủ của Gouache cho phép bạn tự do vẽ trên giấy về màu sáng và tối hơn. Không như màu nước, gouache có thể phủ các lớp màu sáng lên màu tối mà không bị chìm hay làm thay đổi màu sắc.

Gouache có thể được pha loãng như màu nước nếu bạn không cần độ che phủ của nó. Nó cũng nâng tông dễ dàng nhờ lượng sắc tố có trong nó. Nếu màu sắc bên dưới bị hòa trộn với các lớp màu bạn mới vẽ, vẽ đậm thêm một lớp màu đặc hơn để che phủ các phần đó là được. 

Gouache còn rất dễ sử dụng với màu nước. Bạn có thể sử dụng nó để thêm các điểm nổi bật màu sáng trên tối hoặc thậm chí trộn gouache trắng với màu nước để làm cho màu nước trông rõ ràng, sắc nét và rực rỡ hơn.

d. Màu poster

 

                   

Không giống như “màu nước” và “gouache”, “màu poster ” không đề cập đến một loại màu cụ thể. Màu poster thường ít tốn kém hơn so với màu gouache nhưng cũng không đạt được độ trong suốt như màu nước, nó sẽ để lại nhiều cặn màu hơn. 

Độ che phủ của chúng đến từ các chất phụ gia và sắc tố thô và cũng dễ nâng tông. 

Màu poster rất mờ đục. Giống như gouache, chúng hoạt động tốt trên cả giấy trắng và giấy bìa. Bạn có thể dễ dàng thêm màu sáng trên màu tối, công thêm chất màu cũng rất tươi sáng và bắt mắt. Một số màu được làm từ nhiều sắc tố màu dẫn đến màu lầy, dơ khi blend. Vì vậy, tốt nhất là bắt đầu với các lớp màu tô mỏng và thêm chi tiết lên trên với lớp màu đặc. Điều này ngăn chặn các lớp trước đó kích hoạt lại và trộn với màu mới. 

3. Kết quả kiểm tra kỹ thuật

Chúng mình đã thử nghiệm các đại diện từ mỗi loại sơn để xem họ so sánh như thế nào về độ trong suốt, pha trộn, nâng, tô chồng lớp. Hãy nhớ rằng đây chỉ là những so sánh cơ bản và khách quan. Ngoài việc các tiêu chí thay đổi theo loại màu, tất cả các đặc điểm này khác nhau đáng kể giữa các thương hiệu, dòng sản phẩm và thậm chí các màu sắc khác nhau trong cùng một dòng sản phẩm.

Bạn có thể xem các dòng sản phẩm và màu sắc được sử dụng cho mỗi thử nghiệm dưới đây.

Loại sơn	Dòng sản phẩm	Xanh	Xanh	Vàng
Màu nước phương Tây	Daniel Smith	Phthalo Blue	Phthalo Green	Hansa
Màu nước Gansai	Kuretake Gansai Tambi Màu nước	Màu xanh Ba Tư (số 63)	Màu xanh lá cây (số 55)	Màu vàng chanh (số 40)
Gouache	gouache của nghệ sĩ M. Graham	Phthalocyanine Blue	Phthalocyanine Green	Màu vàng Azo

Loại sơn	Dòng sản phẩm	Xanh	Xanh	Vàng
Màu nước phương Tây	Daniel Smith	Phthalo Blue	Phthalo Green	Hansa
Màu nước Gansai	Kuretake Gansai Tambi Màu nước	Màu xanh Ba Tư (số 63)	Màu xanh lá cây (số 55)	Màu vàng chanh (số 40)
Gouache	gouache của nghệ sĩ M. Graham	Phthalocyanine Blue	Phthalocyanine Green	Màu vàng Azo
Màu poster	Nicker	Màu xanh Pháp (125)	Viridian (34)	Màu vàng chanh (27)

4. Gradient (chuyển sắc)

Kiểm tra	Màu nước phương Tây	Màu nước Gansai	Gouache	Màu poster
Gradient

5. Độ trong suốt và che phủ

Các nghệ sĩ thường muốn tô màu nước trong suốt nhất có thể để mang lại cho tác phẩm của họ sự trong trẻo, tươi sáng. Đồng thời, họ cũng thích màu gouache và poster càng đặc càng tốt để có thể bao phủ các lớp bên dưới và thêm dễ dàng các yếu tố sáng. Chúng mình đã kiểm tra tính trong suốt và mờ đục bằng cách vẽ một đường màu đen lên phần chuyển sắc. Màu càng bao phủ đường kẻ, độ che phủ của nó càng cao. 

Kiểm tra	Màu nước phương Tây	Màu nước Gansai	Gouache	Màu poster
Độ trong suốt

6. Vẽ chồng lớp

Khi sử dụng bất kỳ loại màu nào, các nghệ sĩ thường thêm nhiều màu lên trên các lớp trước đó để nhấn mạnh vùng tối, kích thước và chi tiết. Các lớp màu nước mỏng và mờ, vì vậy họ phải bắt đầu với màu sáng và dần đi đến màu tối hơn. Màu nước Gansai theo truyền thống được sử dụng trong một lớp duy nhất nhưng có thể hỗ trợ các kỹ thuật xếp lớp màu nước.

Với tính chất mờ đục của gouache và poster, các nghệ sĩ sẽ linh hoạt để chồng sáng lên tối. Khi sử dụng poster, dùng ít lớp lại để ngăn chúng bị bùn. Các thử nghiệm sau đây sẽ minh họa cách mỗi loại màu hoạt động khi màu sáng, trung bình và tối được chồng lên nhau.

Kiểm tra	Màu nước phương Tây	Màu nước Gansai	Gouache	Màu poster
Chồng lớp từ sáng đến tối
Chồng lớp từ trung tính đến tối
Chồng lớp từ trung tính đến sáng
Chồng lớp từ tối đến sáng

7. Nâng

Một trong những ưu điểm của màu khi được hòa tan trong nước là các bạn có thể kích hoạt lại màu sắc và “nâng” nó khỏi giấy nếu muốn làm sáng một khu vực có quá nhiều sơn trên đó. Điều này sẽ dễ với các loại màu có sắc tố lớn hơn, vì các sắc tố nhỏ hơn có thể bị mắc kẹt giữa các sợi giấy. Tụi mình đã nâng một sọc ở giữa mỗi chiếc đồng hồ để xem mỗi loại sơn dễ dàng làm sáng như thế nào.

Kiểm tra	Màu nước phương Tây	Màu nước Gansai	Gouache	Màu poster
Nâng

Blend màu

Tất cả các loại màu này rất dễ trộn lẫn trong một bảng màu hoặc trên giấy, nhưng màu sắc được làm bằng chỉ với một sắc tố thường pha trộn dễ dự đoán hơn. Màu sắc được làm bằng hỗn hợp các sắc tố khác nhau có thể tạo ra màu bẩn khi pha trộn với nhau.

Kiểm tra	Màu nước phương Tây	Màu nước Gansai	Gouache	Màu poster
Blend

8. Tổng kết

Màu nước, gouache và màu poster có rất nhiều điểm tương đồng, nhưng mỗi màu đều có đặc điểm hoặc cái hay riêng của nó. Các bạn thích dùng loại màu nào nhất? Hãy cho Art Land biết với nha.

Tên	Minh bạch	Kích thước hạt	Bề mặt	Tốt nhất cho
Watercolor	Trong suốt đến bán trong suốt	Nhỏ	Giấy màu nước	Thiên nhiên, chủ đề nhạy cảm, tế nhị, vẽ chồng lớp.
Màu nước Gansai	Bán trong suốt	Vừa	Giấy màu nước,  giấy washi	Etegami (hay thư tranh, là nghệ thuật dân gian của đất nước này, gồm một bức tranh vẽ tay cùng vài lời nhắn nhủ gửi cho những người thân, bạn bè)
Gouache	Có độ che phủ cao đến bán trong suốt	Lớn	Giấy màu nước,  giấy màu	Màu sắc rực rỡ trên giấy màu tối.
Màu poster	độ che phủ cao	Lớn	Giấy màu nước,  giấy màu	Màu sắc rực rỡ, trang trí màu, vẽ minh họa.

Nguồn: JetPens

tags: mau nuoc, mau gouache, mau poster, cach phan biet mau nuoc va mau gouache